صفحات

۱۳۸۹ مهر ۲۲, پنجشنبه

دومينوي ريزش در بورس تهران


يك هفته با تپيكس
دومينوي ريزش در بورس تهران
شروين شهرياري
بورس تهران در هفته جاري شاهد غلبه فروشندگان و افت يكپارچه قيمت سهام بود كه اين مساله منجر به رقم خوردن منفي‌ترين هفته بازار سرمايه در سال 89 شد.


بدين ترتيب با افت 2/5 درصدي شاخص، عملا عملكرد بورس در نيمه دوم سال‌جاري وارد محدوده زيان‌دهي شد.
به نظر مي‌رسد بازار سرمايه به عنوان دماسنج اقتصادي كشور در آستانه اجراي هدفمندسازي يارانه‌ها يك واكنش منفي با شيب تند را از خود نشان داده است. در اين ميان، هر چند رالي صعودي شتابان بازار در نيمه نخست سال، شائبه رشد بي‌رويه و ايجاد حباب قيمتي را ايجاد كرده بود؛ اما مطالعه سطوح كنوني قيمت سهام نشان مي‌دهد كه اكثر سهام شاخص بازار در سطوحي بين 10 تا 25 درصد كمتر از قيمت‌هاي اوج اخير خود قرار گرفته‌اند. اين مساله منجر به افزايش تطابق نسبي ارزش ذاتي و قيمت معاملاتي سهام شركت‌ها شده است. وضعيت فعلي بورس البته تاثير ريسك‌هاي سيستماتيك سرمايه‌گذاري را به خوبي نشان مي‌دهد؛ چرا كه قيمت سهام تحت‌تاثير عوامل ابهام زاي خارج از بازار، در سراشيبي نزول قرار گرفته است.
دومينوي ريزش در بازار!
بازار سهام در هفته جاري مغلوب هراس سرمايه‌گذاران شد و به خوبي تاثير تشديد شونده هيجانات رواني معامله گران بر روند بازار را نمايان كرد. در آغاز هفته، معاملات بورس تهران با تعادل آغاز شد؛ اما در روز يكشنبه، همگام با فزوني تدريجي عرضه‌ها، ميزان افت شاخص به 56/1 درصد رسيد. با عقب‌نشيني خريداران در روزهاي بعد، روند فروش سهام حالت هيجاني به خود گرفت تا در روز چهارشنبه تحت‌تاثير نگراني سرمايه‌گذاران، تقريبا كليه سهام شاخص بازار، اسير صف‌هاي فروش سنگين شدند تا بدترين روز بازار سهام در سال 89 با افت چشمگير 1/2 درصدي شاخص رقم بخورد.
در اين ميان، روند سهام گروه تجهيزات در ايجاد اين جو متلاطم كنوني در بازار بي‌تاثير نبوده است. سهام اين گروه كه در نيمه نخست سال بدون توجه به مباني بنيادي و صرفا تحت‌تاثير هيجان عمومي و اخبار كلي رشد بي‌رويه‌اي را تجربه كردند، اين روزها در روند منفي به پيشگامان افت بازار تبديل شده‌اند. خبر تكذيب تعديل مثبت سود مپنا نيز در اين هفته تاثير نامساعدي بر جو بازار داشت و منجر به افت 5/11 درصدي قيمت اين سهم شد. سرمايه‌گذاران اين شركت انتظار رشد سودآوري شركت در سال‌جاري را داشته‌اند. اين در حالي است كه خريدار بلوك 20 درصدي (سرمايه‌گذاري كاركنان مپنا) در نرخ‌هاي بالاتر از 400 تومان چندين بار اقدام به عرضه ميليوني سهام شركت كرده است.
در هر حال جو منفي بازار در پايان وقت چهارشنبه اندكي تعديل شد و سهام شركت‌هاي ملي مس، مخابرات، بانك پارسيان و حفاري شمال با حضور خريداران مدافع تا حدودي تعادل نسبي خود را با حجم معاملات قابل‌توجهي بازيافتند. به اين ترتيب آغاز هفته آينده زمان حساسي در معاملات بورس تهران در جهت كنترل عرضه‌ها يا تداوم روند موجود خواهد بود.
وزن كشي اخبار مثبت و منفي در افق كوتاه‌مدت
هر چند قيمت سهام در بورس تهران در مسير نزول پرشتابي قرار گرفته است، اما مطالعه عوامل اقتصادي حاكم بر سودآوري شركت‌ها نشان دهنده وجود اخبار مثبت و منفي به طور همزمان است. در بحث نرخ ارز، تقويت تدريجي قيمت دلار با توجه به تركيب شركت‌هاي بورس تهران خبر خوشي براي سهامداران خواهد بود كه مي‌تواند درآمد ريالي شركت‌هاي صادراتي و قدرت رقابت‌پذيري توليد‌كنندگان داخلي را افزايش دهد. از سوي ديگر، منشا تلاطم كنوني در بازار ارز نكته‌اي حائز اهميت در بعد منفي است، زيرا بر اساس برخي گمانه‌زني‌ها، اختلال در تبادل ارز با خارج از كشور در ايجاد شرايط فعلي موثر بوده است. در صورت صحت اين مساله، شركت‌هاي داراي تبادلات ارزي در معرض ريسك موانع احتمالي قرار دارند.
در بحث قيمت‌هاي جهاني، رشد چشمگير قيمت‌هاي نفت، فلزات و مواد پتروشيمي تاثير مستقيمي بر سودآوري شركت‌هاي بورس تهران دارد. مس 8200 دلاري، نفت 80 دلاري، سنگ آهن 120 دلاري و متانول 280 دلاري تنها نمونه‌هايي از سطوح قيمت رويايي براي شركت‌هاي توليد‌كننده مرتبط هستند. البته در بعد منفي، احتمال عدم پايداري جو كنوني - كه تحت‌تاثير تزريق پول در اقتصاد جهان به وجود آمده است - از عوامل تهديد‌كننده بورس تهران در روند ميان مدت به شمار مي‌رود.
عامل ديگري كه هنوز ابعاد مثبت يا منفي آن براي بازار روشن نشده است، هدفمندسازي يارانه‌ها است، اما تلقي اوليه سرمايه‌گذاران از اجراي اين طرح، افزايش هزينه و كاهش سودآوري صنايع مي‌باشد.
در هر حال، در هفته مورد گزارش كفه اخبار منفي در بازار سهام كاملا سنگيني مي‌كرد و البته اين وضعيت با توجه به ابهامات موجود در زمينه اجراي هدفمند‌سازي يارانه‌ها قابل‌توجيه است. در اين ميان، گزارش شش ماهه اكثر شركت‌هاي وابسته به قيمت‌هاي جهاني احتمالا دربردارنده تعديلات مثبت بالاي 10 درصد خواهد بود. به اين ترتيب چند هفته آينده صحنه تقابل اخبار مثبت و منفي متعدد براي فعالان بازار سرمايه است و برداشت سرمايه‌گذاران از نتيجه اين رويارويي، تعيين‌كننده جهت‌گيري بورس تهران تا پايان سال خواهد بود.
حقوقي‌ها؛ متاثر از جو بازار
مطالعه روند معاملات در هفته مورد گزارش نشان مي‌دهد كه برخي بازيگران بزرگ نيز همگام با جو بازار حركت كرده و در فروش سنگين سهام مشاركت داشته‌اند. در اين ميان، نام برخي سهامداران عمده (مجموعه صندوق كاركنان فولاد و ...) در بين فروشندگان سهام ملي مس به چشم مي‌خورد. در نماد «حفاري» شركت سرمايه‌گذاري تامين اجتماعي نيروهاي مسلح با فروش سهام از فهرست سهامداران بالاي يك درصد خارج شد. صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري مشترك نيز در بين فروشندگان اكثر نمادهاي شاخص حضور دارند. رفتار اخير سرمايه‌گذاران حقوقي از تاثيرپذيري شديد از جو موجود و اتخاذ تصميم‌گيري‌هاي كوتاه‌مدت در بين بازيگران عمده بازار حكايت دارد.
ملاحظاتي در باب «تحول»
بر اساس اظهارات، وزير رفاه و سخنگوي كارگروه طرح تحول اقتصادي، واريز يارانه‌هاي نقدي به عنوان آخرين اقدام پيش از اصلاح قيمت حامل‌هاي انرژي تا پايان مهرماه انجام خواهد شد؛ بنابراين به نظر مي‌رسد پروژه هدفمندسازي يارانه‌ها در آغاز آبان ماه كليد خواهد خورد. اين در حالي است كه فضاي كلي اقتصاد كشور به سبب كند شدن رشد اقتصادي، افزايش تقاضا در بازار ارز، چشم‌انداز فشارهاي تورمي و نيز برخي اختلالات در مبادلات خارجي با چالش‌هايي در شرايط كنوني مواجه است. در اين شرايط، اجراي هدفمندسازي يارانه‌ها اگر با هدف تامين 20 هزار ميليارد تومان درآمد در عرض پنج ماه صورت پذيرد، مي‌تواند اوضاع اقتصاد كشور را با تغييرات جديدي مواجه كند. در اين ميان، جزئيات بسته حمايتي از صنايع – كه عمدتا به اعطاي تسهيلات جهت بهينه‌سازي توليد اختصاص دارد- نيز در بردارنده حمايت فوري از توليدكنندگان در برابر افزايش چشمگير هزينه مصرف انرژي نيست.
به اين ترتيب كاستن از شتاب اصلاح قيمت‌ها در گام اول از جمله راهكارهاي قابل تامل است كه مي‌تواند اجراي اين طرح ملي را با موفقيت قرين ساخته و فرصت تطابق فعالان اقتصادي، توليد‌كنندگان و اهالي بازار سرمايه با شرايط جديد را ايجاد كند. 

هیچ نظری موجود نیست: